İnsanlık, olur da bir gün Mars’ta yaşamaya başlarsa, öğrenmemiz gereken ilk şey Kızıl Gezegen’in zorlu koşullarına ayak uydurmak olacak. Zira toz şeytanlarıyla, yüksek radyasyon düzeyleriyle, sıcaklık dalgalanmalarıyla ve 687 gün süren yıllarıyla, Mars’ın ortamı Dünya’dan çok farklı.
Bu siteyi takip ediyorsanız Elon Musk’ın insanları 10 yıl içinde Mars’a götürmeye kararlı olduğunu biliyorsunuzdur. Tabii bir de NASA’nın henüz erken aşamalarda olan Mars misyonu var. Sözün kısası Kızıl Gezegen hazırlıklarına başlamak için elimizi çabuk tutmamız gerektiği ortada.
Bunun için NASA, ABD’nin Teksas eyaletinin Houston şehrinde bir Mars simülasyonu inşa etti. Kurumun seçeceği dört astronot önümüzdeki 1 yıl boyunca burada yaşayacak.
Adı da belli oldu: Mars Dune Alpha
Dört küçük yatak odası, iki banyo ve bol miktarda kırmızı kumdan oluşan tesis, Mars’ta kurulacak bir yaşam üssüne mümkün olduğunca çok benzeyecek şekilde tasarlandı.
Nisan’ın ikinci haftasında kamuoyuna tanıtılan 160 metrekare yüzölçümüne sahip tesisin adı “Mars Dune Alpha”.
Pencere bulunmayan tesiste, salata ve sebze yetiştirmek için bir dikey tarla, bir spor salonu, bir revir, rekreasyon alanları ve çalışma istasyonları bulunuyor.
Hava kilitleriyle kapatılan kapılar Mars yüzeyine çok benzeyen kumlarla kaplı bir “dış mekâna” açılıyor. Ancak aslında bu dış mekân da tesisin bir parçası.
Simülasyonda ayrıca bir hava durumu istasyonu, bir tuğla makinesi ve küçük bir sera da yer alıyor.
Sosyal medya kullanıcıları tesisi, 2015 tarihli The Martian filminde Matt Damon’ın canlandırdığı astronot Mark Watney’nin mahsur kaldığı yaşam alanına benzetti. Tıpkı filmde olduğu gibi Kızıl Gezegen’de hayatta kalmak isteyen insanların yiyecek yetiştirmeyi öğrenmesi şart.Tesisteki en ilginç ekipmanlardan biri de astronotların Mars’ın düşük yerçekiminde yürümeyi tecrübe edebileceği özel bir yürüyüş bandı.
NASA’nın Davranışsal Sağlık ve Performans Laboratuvarı’nın yöneticisi Suzanne Bell, bu cihazla ilgili olarak “Astronotların altı saat boyunca çemberler çizerek yürümelerine izin veremezdik” şeklinde esprili bir açıklama yaptı.
Bell, dört astronotun bu yürüme bandı sayesinde Mars yüzeyinde dolaşıp veri toplama ya da altyapı inşa etme çalışmalarını simüle edebileceğini vurguladı.
1 yıl boyunca izolasyonun etkileri test edilecek
NASA, dört gönüllünün bu yaz tesise giriş yapacağını ve 1 yıl boyunca içeride kalacağını belirtti.
Bu esnada astronotların fiziksel ve zihinsel sağlık durumları izlenecek ve insanların uzun süreli izolasyona dayanma becerileri test edilecek. Bu süreçte ekibin suyun tükenmesi ya da ekipman problemi gibi stresli durumlara vereceği tepkilere de bakılacak.
NASA’nın projedeki baş araştırmacısı Grace Douglas, bu veri sayesinde astronotların Mars’taki kaynak kullanımını daha iyi anlayacaklarını belirtti ve ekledi:
“Astronotları nasıl desteklediğimizi ve onlara ne sunduğumuzu daha iyi anlamaya başlayabiliriz. Kaynaklarla ilgili kritik kararlarda bu bilgiler çok önemli olacak. Bu kadar uzaktaki bir misyon çok sıkı kütle sınırlamalarını beraberinde getiriyor.”
Talihliler henüz belli olmadı
Simülasyona girecek gönüllüler henüz açıklanmadı ama NASA bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarında eğitim almış adaylarının değerlendirmeye alınacağını bildirdi.
Tesisin bir diğer ilginç özelliği de üç deney için kullanılacak 3 boyutlu yazıcıyla üretilmiş Mürettebat Sağlık ve Performans Keşif Analoğu ya da kısaca CHAPEA.
3 boyutlu yazıcı detayı önemli zira insanların Kızıl Gezegen’e yerleşmesi durumunda, bir şeyler inşa edebilmek için bu cihazlara çok ihtiyaç duyulacak.
Douglas, “NASA’nın başka gezegenlerde ya da uydularda yaşam alanları inşa etme noktasında potansiyelini ölçtüğü teknolojilerden biri bu yazıcılar” dedi.
Daily Mail‘in haberi. Sevin Turan Türkçeleştirdi. Fotoğraflar: AFP
